2020 yılına üzücü olaylarla başladık. İlerleyen süreçte bunu unutturacak acıları tatmayalım temennileri ile geçirdiğimiz yılın ilk çeyreğinde Covid-19 pandemisi sebebiyle evlerimizde vakit geçiriyoruz. Ara Güler’in de dediği gibi hayat bize verilen boş bir film, her bir karesini doldurmaya çalışıyoruz. Kimisi bu süreci kitap okuyarak geçiriyor kimisi de uzaktan eğitim ödevlerini yetiştirmenin telaşı ile. Ancak her zamanki dileğimiz olan evde vakit geçirmenin zorunlu hâle gelmesinin verdiği ruh hâli bizleri zaman yükünde hafif, değerde ağır uğraşılara yöneltiyor. Gerek Bilim Kurulu üyeleri gerek Dünya Sağlık Örgütü uzmanları bu sürecin zihinsel odağın öne çıktığı hobi ve uğraşılar ile geçmesi konusunda ortak ve birbirini destekler niteliklerde açıklamalarda bulunmakta. Bunun bir yolu da bulmacalardan geçmekte. Fenerimizin ışığını tarihin karanlık dönemlerine de tutsak bulmacanın izlerini görmekteyiz. Öyle ki, mağara resimlerinde bile varlığını fark edebiliyoruz. Ellerinde mızrakları ile avlarına yaklaşan ve en uygun stratejiyi geliştirmeyi amaçlayan avcıların bu tutumlarında dahi fark edebiliriz. Bir öğrenci olarak düşündüğümüzde sınavlarımız birer bulmaca değil midir? Soruyu okuyor, bizden istediğini açığa çıkarıyor ve belirtilen kutucuklara yazıyoruz. Ayrıca alzaymır hastalığına yönelik önleyici etki yapmakta ve analitik düşünmeyi güçlendirmektedir.
Hem zevkli geçecek vakitlere bir katkı sağlamak hem de idealizmi kâğıt üzerinde değil becerilerinde yaşayan öğretmenlerimize eğitim yuvalarına döndüklerinde sıkça kullanacağı etkinliklerden biri olan bulmacaları hangi uygulamada hazırlayabileceğine değinmek istiyorum. Özellikle çarpraz&kare ve kelime avı türünde hazırlanacak bulmacalarda yararlanılacak programların arasında rakiplerinden kimi özellikleriyle ayrılıyor. Program; Cortis ve Selene Clark kardeşlerin mühendisliği, Alman yatırımcıların desteği ile bizlere sunulmaktadır. Programı kurup beraberinde gelen lisans anahtarları ile aktif etmemiz gerekiyor (yazının sonunda yer almakta).
Ardından sizleri karşılayan programda yapmanız gereken ilk şey; ‘edit’ sekmesinden ‘prefences’ bölümüne giriş yapmak ve ‘Languages’ kısmına ulaşmaktır.
1. Görsel
1. Alphabet: İlk yapmanız gereken bu alfabe sıralamasına kullanmakta olduğumuz Türkçe karakterleri sırasıyla büyük boyutta eklemek olacak.
2. Text Direction: Dilimizin yazılış yönü olan soldan sağa seçeneğini görseldeki hâle getirmelisiniz.
3. Capitalization: Görseldeki seçeneği seçmek sizleri yabancı kaynaklı platformlarda sıkça başımızı ağrıtan harf uyumsuzluklarından, tıpkı ı harflerinin i harfine dönüşmesi gibi, kurtaracaktır.
4. Extract Symbols and Marks: Kullanmak istediğiniz ancak bu sıralamada göremediğiniz işaretleri ekleyebilirsiniz.
5. Across ve Down kutucuklarına sırası ile Yatay ve Dikey/Soldan Sağa ve Yukarıdan Aşağıya yazarak bulmacadaki yönlendirmeleri de Türkçeleştirmiş oldunuz.
2. Görsel
Öncelikle ‘Title’ bölümünü seçmelisiniz. Burada başlık ve bilgilendirme kısımlarını düzenleyebilirsiniz.
1. Primary: Bulmacanıza eklemek istediğiniz bir başlık varsa buraya yazmalısınız.
2. Alignment: Belirlediğiniz başlık ve bilgilendirme yazınızın konumunu belirleyebilirsiniz.
3. Secondary: Özellikle öğrencilerine bulmaca hazırlayanlar, yönergesiz etkinlik olmaz. Bilgilendirme paragrafını buraya ekleyebilirsiniz.
4. Font&Size&Style: Başlık, yazı, soru, cevap da dâhil olmak üzere bulmacanızdaki tüm yazıları özelleştirmede kullanacağınız bölümdür.
3. Görsel
Öncelikle ‘Clues’ bölümünü seçmelisiniz. Burada soru ve cevaplarınızı belirleyeceksiniz.
1. Clue: Soruları yazacağınız kısımdır.
2. Answer: Yazdığınız sorunun cevabını yazacağınız yerdir. Soruyu yazdıktan sonra diğer soruya geçmeden cevabını buraya yazmalısınız.
3. Next: Diğer sorularınızı yazmak için tıklamalısınız. Ayrıca ileri doğrultuda diğer sorularınıza da ulaşmanızı sağlar.
4. Previous: Önceki soru ve cevaplarınızı görebilir ve değişiklikler yapabilirsiniz.
5. First: İlk soru ve cevaba ulaşmanızı sağlar.
6. Last: Son soru ve cevaba ulaşmanızı sağlar.
7. Show Answers In Preview: Sorularınızın cevaplarını yanındaki köşeli ayraç içerisinde görmenize olanak sağlar.
4. Görsel
Öncelikle ‘Backdrop’ bölümünü seçmelisiniz. Bu bölüm, sizlere bulmacanızın arka planı ile ilgili özelleştirmeleri belirlemenizi sağlamaktadır.
1. No Backdrop: Bulmacanızın arka planı görseldeki beyaz hâle getirir.
2. Solid Backdrop: Belirleyeceğiniz rengi doldurma yöntemi ile arka plan yapar.
3. Picture Backdrop: Bulmacanızın arka planını seçeceğiniz görsel hâline getirir.
4. Scale: Belirlediğiniz görselin konumlandırmasını sağlar.
5. Backdrop&Border Color: 2. seçeneği seçmeniz durumunda arka planın rengini ayarlamanıza olanak sağlar.
5. Görsel
Öncelikle ‘Puzzle’ bölümünü seçmelisiniz. Burada bulmacanızın türüne karar verebilirsiniz.
1. Crossword: Bu seçeneği belirlemenizle birlikte görseldeki çarpraz&kare bulmacayı tasarlamış olursunuz.
2. Show clues: Soruların görünüp görünmemesini belirleyebilir, isterseniz soruları sizler yazabilirsiniz.
6. Görsel
3. Word Search: Görseldeki gibi kelime avı bulmacası oluşturabilirsiniz.
4. Scramble words in word bank: Bulunması istenen kelimelerin harflerini karışık olarak verebilirsiniz.
5. Allow diagonal words: Bulmacadaki cevapları görseldeki gibi çapraz hâle getirebilirsiniz.
7. Görsel
Bu kısımda boyut ve son eklemeleri yapabilirsiniz.
1. Desired Block Size: Bulmacanızın kutucuk boyutunu ayarlayabilirsiniz.
2. Puzzle Width: Bulmacanızın genişliğinin kaç kutucuk olacağını belirleyebilirsiniz.
3. Puzzle Height: Bulmacanızın yüksekliğinin kaç kutucuk olacağını belirleyebilirsiniz.
4. Make Puzzle: Bulmacanızı bitirmek için tıklamanız gereken tuş. Ayrıca her adımın sonunda tıklayabilir ve farklı kombinasyonları görebilirsiniz.
8. Görsel
Bu son adımda bulmacanızı kaydetmenin yollarını göreceksiniz.
1. Print: Tıkladığınızda gelen ekrana geçin
2. Print Puzzle: Hazırladığınız bulmacanızı soru bazında kaydetmenizi sağlar.
3. Print Puzzle(Answer Key): Bulmacanızı cevap anahtarı ile birlikte kaydetmenizi sağlar.
4. İsterseniz yazıcınızdan çıktı şeklinde alabilir ya da görseldeki gibi ekstra bir eklenti olarak indirdiğiniz PDF sürücüleri ile kaydedebilirsiniz. Bu tür bir seçenek sizlere PDF formatında kayıt yapmanıza olanak sağlar.
5. Eğer kaydetme yolunu seçerseniz sizi, kaydetmek istediğiniz konumu seçebileceğiniz ekrana yönlendirir.
https://www.gezginler.net/indir/dopdf.html : Görselde yer alan PDF olarak kaydetme sürücüsüdür. Kullanmanızı özellikle öneriyorum.
Ahmet DEMİRCİ
コメント