Bugünlerde, koronavirüs nedeniyle hepimiz endişeliyiz. Gündelik yaşantımız altüst olmuş durumda, yarının bize neler getirebileceği konusunda emin değilken, durmaksızın yapılan haberler ve sosyal medya yorumları pek çoğumuz için pek yardımcı olmuyor.
Uzmanlarımız, kendi kaygılarınızla başa çıkmanız, çocuklarınızın kendini güvende hissetmeleri için yapılabilecek en iyi yöntemlerden biri olabileceğini söylüyor. Eğer siz ya da çocuklarınız kaygılı hissediyorsa, sağlıklı bir şekilde, bu kaygıyla nasıl başa çıkılabileceğini öğrenmek hem şu an hem de hastalık bittiği zaman tüm ailenin daha hızlı toparlamasına yardımcı olabilir.
Belirsizliğe Tahammül Etmek
Child Mind Enstitüsünde klinik psikolog olan doktor Jerry Bubrick, “Kaygının tedavisinin korkuları uzaklaştırarak olamayacağını aksine korkularınızı yönetip, belirsizliklere tahammül etmekle gerçekleşeceğini” söyledi. “Bu durumun bilincinde olan çocukların, bu belirsizliklere karşı bir bağışıklık direnci ya da bir aşı yapılmış gibi tepki gösterebileceğini, onların bu durum için eğitim aldığını, şimdi de bu yeteneklerini gösterme vakti geldiğini ve pek çoğunun gündelik hayattaki belirsizliklere alışık olamayan kişilere oranla koronavirüsten daha az etkileniyor olduğunu öne sürdü”.
Birçok ebeveyn koronavirüsle başa çıkmada çocuklarından daha zor zamanlar geçiriyor ve kaygılı ebeveynler tarafından istenilmeyerek çocukların deneyimlediği endişeler de aktarılabiliyor.
Ebeveynler olarak, stresli durumlarda sağlıklı bir şekilde kaygılarımızla başa çıkarak nasıl tepkiler verilmesi gerektiği hakkında çocuklarımıza model olmamız gerekiyor. Dr. Bubrick” şu anda hepimizin tedbirli olmasını, gerçekte neler olduğuna odaklanmamız ve kendimizi kötü durum senaryolarına kaptırmamamız gerektiğini” tavsiye etti.”Eğer çocuklarımıza kafamızı ellerimizle endişeli bir şekilde sarma,ağlama ve korku gibi yıkıcı örnekler gösterirsek, bu zamanlarda bu hareketlerin kaygıyla başa çıkma yöntemleri olarak düşünürler”.
Nasıl Sakin Kalınır?
Ne okuduğunuz hakkında seçici olun. Ailenizi en iyi şekilde nasıl koruyabileceğiniz hakkında bilgilendirildiğinizden emin olurken aynı zamanda gerçekten yararlı olup olmadığını teyit etmek için internet üzerinden de ne okuduğunuz hakkında dikkatli olun. Tüm güncel haberleri gelir gelmez istemeden de olsa içine çekilip okumak kolaydır; Dr. Bubricks’e göre “Özellikle akıl sağlığına zararlı olduğunu düşündüğü kıyamet vahşetleri gibi hikâyeler”.
Okuduğunuz makalelerin sayısına ya da her gün koronavirüs hakkında ne kadar okuma yapacağınıza dair bir limit koymayı düşünün. Mağazalardaki kuyrukların resimlerini, insanların stok yaptıkları malzemeleri, teşhis konulan ünlülerin olduğu; sizi kaygılandıran kitle iletişim araçları kullanıyorsanız buna biraz ara verin. Bilgilendirilmek ayrı abartıya kaçma ayrı şeylerdir.
Şu anda ne yaptığınıza odaklanın. Evinizi, elinizi temiz tutarak ve sosyal mesafeyi koruyarak, riski en aza düşürmek için kendi payınıza düşen şeyleri yaptığınızı kendinize hatırlatın. Gelecek için hazırlıklı olmak mantıklı olsa da; Dr. Bubrick ”Bizim şu anda olduğumuzu ve şimdi olan olaylarla ilgilendiğimizden emin olmak için odaklanmamız gerektiğini öneriyor”.
Kendinizi “neler olur?” sorusuna kaptırdığınızı fark ederseniz bunu durdurun. Geçmişe veya geleceğe takılmadan, insanların şimdiki zamanda sakin ve aklı başında kalmalarına yardımcı olan düzenli bilinçli farkındalık pratiklerine zaman ayırabilmeniz size yardımcı olacaktır. Ebeveynler bilinçli farkındalık pratiklerini çocuklarıyla ya da tek başlarına yapabilirler.
Rutinlerinize güvenin. Endişelerinizi ve modunuzu düzene sokmada oldukça önemli olan yeterli miktarda uyku, düzenli öğünler ve egzersizleri kapsayan rutinler oluşturun. Eğer Kovid-19 tedbirleri yüzünden eski rutinlerinizi yapmanız artık mümkün değilse uyumsal olmanın yollarını arayın ve yeni bir rutine başlayın. Kendinize hayatın hâlâ devam ettiğini hatırlatın ve hedef belirleme, ajanda tutmak gibi aktivitelerle kendinizi kontrol altında tutun.
Çocuklarla İletişimde Olun
Çocuklar kaygılı olduklarında, bu durum ebeveynler tarafından hissedilip hissedilmeyebilir. Dr. Bubrick, “Yalnızca bir şeye odaklanmamamız gerektiğini, kaygının birçok farklı türde ifade şekline hazırlıklı olmamız gerektiğini söylüyor”. Kaygı belirtileri şu şekilde olabilir:
Güvence arayışı (Biz iyi olacak mıyız? Dedem iyi olacak mı?)
Ebeveynlerden ayrılma isteksizliği
Karın ve baş ağrısı gibi fiziksel semptomlar
Huysuzluk ve asabiyet
Öfke nöbetleri ve aşırı üzgünlük
Uyku problemleri
Çocuklar nasıl hissettiklerini her zaman gösteremeyebilirler. Küçük yaştaki çocuklar için, Dr. Bubrick “Ne kadar endişeli olduğunu bana söyle” diye sormaktansa, duygu tabloları kullanmanızı tavsiye ediyor. İnternetten bulabileceğiniz bu duygu tablosu ile çocuklardan şu anda yaşadıkları duyguyu göstermelerini isteyebilirsiniz. Ebeveynler ayrıca çocuklarının duygularının ne kadar yoğun olduğunu paylaşmalarına yardımcı olmak için bir trafik lambası görseli de kullanabilirler- kırmızı ışık yoğun, sarı ışık orta ve yeşil ışık ise sıkıntısız anlamına gelmektedir.
Dr. Bubrick, nasıl hissettiklerini daha iyi ifade edebilen çocuklar için psikologların “cevap verme zorunluluğu” olarak adlandırdığı sorular sormanız daha iyi olacaktır diyor.” Eğer belirsiz sorular sorarsanız belirsiz cevaplar alacağınızı da belirtiyor”. ‘Gününüz nasıl geçti?' gibi oldukça belirsiz sorular sormak yerine “Endişelerin bugün güzel bir gün geçirmene engel oldu mu?” gibi sorular sormanızı öneriyor.
Eğer bir gencin nasıl hissettiğini merak ediyorsanız da ilk önce bahsetmenizi tavsiye ediyor. “Bugün bu yazıyı gördüm şu ve şunlar hakkında beni meraklandırdı.” “Bunun gibi bir şey gördün mü?” “Senin tepkin neydi?” gibi sorular sorabilirsiniz.
Endişeli Çocuklara Yardım Etmek
Günlerini planlayın. Ebeveynler olarak, çoğu zaman bir çocuk için sınırlar koymanın hayatlarımızı kolaylaştırmanın bir yolu olduğunu düşünürüz ancak gerçekte çocuklar da onlarla gelişir. Eğer plansız bir gün geçiriyorlarsa, çocuklar için sıkılmak veya huysuzlanmak kolaydır ve kaygı bu gibi durumlarda ortaya çıkabilir. Eve kapatıldıkları süre zarfında onların günlerini planlıyor olduğunuzdan emin olun. Sıkıcı ev işleri ve ödevlerini daha eğlenceli aktivitelere ve serbest zaman dönemlerine dönüştürün. Çocukların görüntülü sohbet ve eğer kullanıyorlarsa sosyal medya aracılığıyla arkadaşlarıyla birlikte egzersiz yapma ve sosyalleşme şansı elde ettiğinden emin olun.
Çok fazla güvence vermekten kaçının. Dr. Bubrick, tüm yaş aralığındaki çocuklar için çok fazla güven verme sirkülasyonundan kaçınmanızı tavsiye ediyor. Çocuklar bu güvencelere bel bağlayabilir ve onları daha sık ve fazla duymak isteyebilirler- ve bir ebeveyn onlara eksiksiz bir güvence sağlayamadığı zaman, kaygıları daha da artabilir.
Bunun yerine, çocuklara kendilerine dikkat etmeleri gereken (ellerini yıkamak ve içeride kalmak gibi) görevleri hatırlatın ve onları anı yaşamaya teşvik edin. Onlar farkındalık faaliyetlerini sizinle ya da tek başlarına uygulayabilirler.
Kendinizi sakinleştirmede örnek olun. Kaygılarınızı çocuklarınızla paylaşmayın ve endişeli hissediyorsanız kendinizi sakinleştirmek için bir yol bulun. Dr. Bubrick, bu kriz bittikten sonra çocuklarınız bu öğrendikleri bilgiler sayesinde bu olayları geride bırakacaklarını söylüyor. “Bu olaylarla başa çıkma yolunda çocuklarınız sizden ne öğrenmiş olacak?” Geriye baktıklarında “Vay canına annem ve babam bu duruma nasıl birlikte dayandı“ diye söyleyecekler mi? Yoksa uzaklaşıp dünyanın kötü bir yer olduğunu mu düşünecekler?
Olaylara iyi yönden bakmaya çalışın. Son olarak Dr. Bubrick umut verici şeylere bakmanızı öneriyor. “Bu sabah Skype üzerinden bir aile ile konuştum ve onlar 'Biliyorsunuz çocuklarımız aylardır ilk kez bir aradalar, birlikte oyun oynayıp eğleniyorlar ve biz de hep birlikte zaman geçiriyoruz' dediler. Bunlar umut verici şeylerdir sadece onları aramak zorundasınız.
Yazar: Rachel Ehmke
Çeviri: Melisa Bekar
Anxiety and Coping With the Coronavirus By Rachel Ehmke
Originally published © Childmind.org
Comments